Pandemia i ostatnie 18 miesięcy kompletnie zmieniły relacje biznesowe i nauczyły nas wielozadaniowości. Jedno się nie zmieniło. Kobiet prezesek i zajmujących stanowiskach w zarządach polskich spółek stopniowo przybywa. Choć może nie tak szybko, jakby wszyscy otwarci na zmiany tego sobie życzyli.

Według danych InfoCredit, firmy analitycznej i najstarszej polskiej wywiadowni gospodarczej (zarządzanej od ponad 30 lat przez założycielkę – Iwonę Surdykowską-Huk), w maju tego roku kobiety zajmowały ponad 30 proc. stanowisk w zarządach polskich spółek. To spory wzrost od 2017 r., gdy było to 24,4 proc. Przy czym największy wzrost zanotowaliśmy w ostatnich latach. Na wiosnę 2019 r. kobiety zajmowały 24,7 proc. Stanowisk w zarządach, w 2020 r. już 28,6 proc., do 30,3 proc. obecnie.

– Widać, że z roku na rok szklane sufity stopniowo się kruszą. Kobiety są coraz odważniejsze, coraz chętniej zakładają własne biznesy i zajmują najwyższe menedżerskie stanowiska. Akcjonariusze spółek też coraz bardziej doceniają ich kompetencje i widzą, że biznes nie ma płci. Trend jest wyraźny, choć widać, że w tym tempie na osiągnięcie równowagi jeszcze długo w polskim biznesie poczekamy – mówi Jerzy Wonka, dyrektor ds. rozwoju InfoCredit.

Pandemia tego trendu nie zmieniła. – To bardzo dobrze. Kobiety świetnie dostosowały się do nowej rzeczywistości, choć nam wszystkim nie było łatwo. Zwłaszcza w rodzinach, gdzie trzeba było się przeorganizować z systemem pracy, zadbać o relacje nie tylko biznesowe, ale przede wszystkim domowe. I dodatkowo poradzić sobie ze zdalnym systemem nauki dzieci – dodaje Jerzy Wonka.

Jak te dane wyglądają na tle Europy? Tu jest jeszcze sporo do zrobienia. W Unii Europejskiej kobiety zajmują już 37 proc. stanowisk w zarządach. Najwięcej w Irlandii (63 proc.), Finlandii (59 proc.), Portugalii (53 proc.) i Szwecji (50 proc.). Najmniej w Danii i na Litwie (22 proc.), Grecji (23 proc.) i na Malcie (24 proc.).

Kobiet stopniowo przybywa także na stanowiskach prezesek polskich spółek, choć tu już wolniej. W 2017 r. stanowiły 19,2 proc., w maju tego roku 22,5 proc. największy wzrost nastąpił na wiosnę 2018 r. (do 21,4 proc.).

Geografia wszystkiego nie mówi

Mogłoby się wydawać, że najwięcej kobiet w zarządach jest na Mazowszu. Duże miasta, w tym Warszawa, z reguły są najbardziej otwarte. Oferują też najwięcej biznesowych szans, bo tam rejestruje się najwięcej biznesów. Zapominamy jednak, że Warszawa pod tym względem jest enklawą i wcale nie odzwierciedla tego, co dzieje się w całym województwie. Mazowsze jest na… szarym końcu w regionalnym zostawieniu kobiet w biznesie jeśli chodzi o procentowy udział w zarządach (29 proc.). Choć kobiet w zarządach jest zdecydowanie najwięcej w Polsce, bo zajmują 90 596 takich stanowisk. Mężczyźni aż 225 342. Na Mazowszu jednak zarejestrowano zdecydowanie najwięcej biznesów w Polsce.

Kobiety mają największy udział w zarządach polskich spółek w województwach Warmińsko-Mazurskim (35 proc., 10 651 kobiet, 19 709 mężczyzn), Łódzkim (34 proc., 21 128 kobiet wobec 41 901 mężczyzn), Lubuskim (32 proc., 8158 kobiet, 17043 mężczyzn) i Zachodniopomorskim (32 proc., 14 962 kobiety i 31 287 mężczyzn). Najmniejszy, oprócz Mazowsza, w Podkarpackim (29 proc., 13 808 kobiet, 33320 mężczyzn) i Wielkopolskim (29 proc., 35 032 kobiet, 84 602 mężczyzn).

Udział według PKD

Sprawdziliśmy także podział stanowisk w zarządach polskich spółek według PKD. Najwięcej procentowo kobiet jest w kategorii pomoc społeczna bez zakwaterowania (60 proc.), działalność prawnicza, rachunkowo-księgowa i doradztwo podatkowe (51 proc.) i pozostała indywidualna działalność usługowa (50 proc.). Najmniej w kategorii wydobywanie węgla kamiennego i węgla brunatnego (13 proc.), górnictwo rud metali (12 proc.) i …administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe zabezpieczenia społeczne (6 proc.).